اگر بخواهیم یک تعریف کلی برای یک خانه هوشمند ارائه بدهیم باید بگوییم به طور کلی به هر خانه‌ای که در آن تجهیزات خانه با یکدیگر و محیط اطرافشان در ارتباط باشند و تمامی تجهیزات به وسیله یک سیستم مرکزی کنترل شوند ” خانه هوشمند ” گفته می‌شود. یا به عبارت بهتر به خانه ای خانه هوشمند می‌‍گویند که ساکنین آن بتوانند کلیه تجهیزات خانه هوشمند را از راه دور و نزدیک کنترل کنند و برای هر یک از آنها سناریو های مختلف تعریف کنند .
با توجه به محدود بودن منابع انرژی و به منظور حرکت در راستای توسعه پایدار و حفظ محیط زیست بایستی با ارائه راه کارهای عملی و مقرون به صرفه، از مصرف بی‌رویه انرژی جلوگیری کرد.
در سال ۹۳ مبلغ ۵۸/۹ میلیارد دلار به عنوان یارانه انرژی که سهم ساختمان از این یارانه ۲۳/۵ میلیارد دلار بود ، هزینه شده است. این آمار نشان می‌دهد که صرفه جویی انرژی در ساختمان به عنوان یکی از مهم‌ترین موضوعات در طرح توسعه پایدار کشور باید مورد توجه قرار گیرد.
طبق آمار مرکز ایران انرژی مصرفی در واحدهای اداری، مسکونی و تجاری کشور حدود ۴۵ درصد کل انرژی تامین شده می‌باشد. این ارقام مسئولیت سنگین متولیان ساخت و ساز کشور و اهمیت ارائه راهکارهای صرفه‌جویی در مصرف انرژی ، با به روز کردن سیستم‌های ساختمانی می‌باشد.
آنچه مسلم است با روش‌ها و راهکارهای سنتی این مهم محقق نخواهد شد . درک ضرورت به کار گیری تجهیزات هوشمند ساختمانی نیازمند فرهنگ سازی عمیق است. شاید در نگاه اول تجهیز کردن ساختمان به سیستم هوشمند سازی امری هزینه بردار و غیر ضروری باشد اما با نگاهی عمیق تر متوجه می‌شویم که مصرف انرژی در مدت کوتاهی به طور کاملا مشهود کمتر خواهد شد و شاهد سیر نزولی قبوض پرداختی آب و برق و گاز خواهیم بود.
یک ساختمان هوشمند از بخش های مختلفی تشکیل خواهد شد که با هماهنگی و ارتباط با هم شرایط لازم را برای مصرف بهینه انرژی به ارمغان می‌آورند.
اولین قسمت از یک خانه هوشمند را تجهیزات اپراتوری و یا همان ورودی سیستم تشکیل می‌دهد. وظیفه این تجهیزات دریافت اطلاعات است. از جمله این تجهیزات می‌توان به صفحات نمایشگر لمسی، تلفن همراه هوشمند، سنسورهای حضور، سنسورهای دما و کیفیت هوا و … اشاره کرد.
واحد پردازش اطلاعات دومین بخش این سیستم می‌باشد. اتاقی را در نظر بگیرید که می‌خواهیم در طول شبانه روز شدت روشنایی یکسانی داشته باشد. طبق اطلاعات واحد پردازش در طول روز تمام چراغ ها خاموش و سپس با کم شدن نور خورشید سیستم روشنایی فعال می‌شود.
سومین بخش از ساختمان هوشمند خروجی‌ها می‌باشد که عملکرد ها و ملاحظات زمانی را به اجزا و تجهیزات کنترل کننده ساختمان می‌دهد و با استفاده از اطلاعات از پیش داده شده و منطق های کنترلی این امکان را فراهم می‌سازد تا با تحلیل اطلاعات دستور مورد نظر را اجرا کنند.
تحقیقات نشان می‌دهد در ساختمان‌های هوشمند با کمک سنسورهای حضور و برنامه ریزی زمانی در سیستم‌های تهویه می‌توان بیش از ۲۰ درصد در مصرف گاز صرفه‌جویی کرد و همچنین در بحث انرژی الکتریکی می‌توان به وسیله سنسور شدت روشنایی و برنامه ریزی زمانی سنسور حضور و با کنترل هوشمند پرده‌ها بیش از ۳۰ درصد مصرف انرژی الکتریکی صرفه جویی کرد.
